De samenleving, een ruim begrip dat al
meermaals werd gedefinieerd. Definities als: 'alle mensen die samen een
maatschappij vormen' of 'de mensen die samen in een land wonen' of 'een
bevolking die een sociaal geheel vormt' zijn hier voorbeelden van. Je kan er
van alles op plakken, maar het feit is dat iedereen de samenleving anders
ervaart, er door een andere bril naar kijkt. Als ik onze huidige samenleving
zou omschrijven, zou ik zeggen dat deze multicultureel en individualistisch is.
Typerend voor onze huidige samenleving is de opkomst van de sociale media. Dit heeft zowel positieve als negatieve gevolgen. Een positief gevolg is dat de wereld hierdoor een dorp is geworden. Iedereen staat in contact met elkaar via het 'world wide web'. Je kan anderen gemakkelijk bereiken en zij jou ook. Dat is meteen ook een negatief gevolg. Je moet altijd bereikbaar zijn, dat kan voor druk zorgen. Je hebt minder rust in je hoofd als je eens een week niet bereikbaar bent. Daarnaast vind ik het jammer dat mensen vaak bezig zijn op hun gsm in plaats van te praten in het écht.
Nog een typisch kenmerk van onze samenleving is de multiculturaliteit. Je ziet tegenwoordig overal mensen met een donkere huidskleur of mensen van allochtone afkomst. Ook dit kan je zowel vanuit een positieve als negatieve invalshoek bekijken. Allochtonen brengen als het ware hun cultuur mee vanuit hun land van afkomst, waardoor wij, westerlingen, kunnen bijleren over hun gewoontes en gebruiken. In het geval we daarvoor openstaan natuurlijk. Niet al hun gewoontes worden hier getolereerd, omdat zij zich moeten aanpassen aan de westerse gewoontes. Wat begrijpelijk is, maar waar trek je de grens? Denk maar aan het boerkiniverbod in Frankrijk. Ik denk dat België op dat vlak soepel is. Vrouwen mogen hier een hoofddoek of boerkini dragen. Ze moeten wel Nederlands praten, dat vind ik logisch want als je de taal niet spreekt kan je niet veel doen hier. Een negatief aspect is dat sommigen zich niets aantrekken van onze taal of onze cultuur. Ik vind dat je gerust je eigen gewoontes en gebruiken mag meenemen, maar het moet wel binnen de richtlijnen van onze cultuur passen. Binnen onze cultuur is het bijvoorbeeld normaal dat mannen en vrouwen evenwaardig behandeld worden. In andere culturen wordt de vrouw als onderdanig gezien, ik vind dat je als man daar rekening moet mee houden als je naar België komt.
Maar wat is dan een goede samenleving voor mij? Welke kenmerken heeft die?
Typerend voor onze huidige samenleving is de opkomst van de sociale media. Dit heeft zowel positieve als negatieve gevolgen. Een positief gevolg is dat de wereld hierdoor een dorp is geworden. Iedereen staat in contact met elkaar via het 'world wide web'. Je kan anderen gemakkelijk bereiken en zij jou ook. Dat is meteen ook een negatief gevolg. Je moet altijd bereikbaar zijn, dat kan voor druk zorgen. Je hebt minder rust in je hoofd als je eens een week niet bereikbaar bent. Daarnaast vind ik het jammer dat mensen vaak bezig zijn op hun gsm in plaats van te praten in het écht.
Nog een typisch kenmerk van onze samenleving is de multiculturaliteit. Je ziet tegenwoordig overal mensen met een donkere huidskleur of mensen van allochtone afkomst. Ook dit kan je zowel vanuit een positieve als negatieve invalshoek bekijken. Allochtonen brengen als het ware hun cultuur mee vanuit hun land van afkomst, waardoor wij, westerlingen, kunnen bijleren over hun gewoontes en gebruiken. In het geval we daarvoor openstaan natuurlijk. Niet al hun gewoontes worden hier getolereerd, omdat zij zich moeten aanpassen aan de westerse gewoontes. Wat begrijpelijk is, maar waar trek je de grens? Denk maar aan het boerkiniverbod in Frankrijk. Ik denk dat België op dat vlak soepel is. Vrouwen mogen hier een hoofddoek of boerkini dragen. Ze moeten wel Nederlands praten, dat vind ik logisch want als je de taal niet spreekt kan je niet veel doen hier. Een negatief aspect is dat sommigen zich niets aantrekken van onze taal of onze cultuur. Ik vind dat je gerust je eigen gewoontes en gebruiken mag meenemen, maar het moet wel binnen de richtlijnen van onze cultuur passen. Binnen onze cultuur is het bijvoorbeeld normaal dat mannen en vrouwen evenwaardig behandeld worden. In andere culturen wordt de vrouw als onderdanig gezien, ik vind dat je als man daar rekening moet mee houden als je naar België komt.
Maar wat is dan een goede samenleving voor mij? Welke kenmerken heeft die?
Voor mij is een goede samenleving één met minder sociale media en meer écht
contact. Dat we meer buiten komen om af te spreken met vrienden. Ook
multiculturaliteit hoort bij een goede samenleving. Als we dan ook verdraagzaam
en respectvol met elkaar omgaan is onze blik op de wereld al een stuk ruimer
geworden. Daarbovenop nog vrede in de wereld en mijn plaatje is compleet.
Ik geef toe, dat laatste puntje is niet gemakkelijk, bijna onmogelijk zelfs. Samenleven is moeilijk. Iedereen moet zich inspannen, en het moet van twee kanten komen. Het gebeurt wel vaker dat er ruzie ontstaat tussen bevolkingsgroepen of politiekers. Aangezien onze samenleving zo divers is botsen onze waarden vaak met elkaar, samenleven is dus allesbehalve gemakkelijk. Maar als iedereen zich inspant en een steentje bijdraagt kunnen conflicten opgelost en misschien zelfs vermeden worden.
Tijdens de les werden verschillende visies op de maatschappij aangehaald. Onze samenleving evolueert heel vlug, onder andere door de technologisering. We spreken ook van een superdiverse samenleving. Daarnaast hebben we een enorm groot aanbod aan consumptiegoederen, hier hangt ook je status aan verbonden. Hoe meer (of hoe duurdere producten) je bezit, hoe hoger je op de sociale ladder staat. Dit heeft heel wat nadelen voor mensen die in armoede leven. Voor hen is die druk enorm groot om mee te draaien met de consumptiemaatschappij. Vaak gaan ze zich schamen en komen ze hier niet voor uit, wat ook begrijpelijk is. Ook de kinderen zijn hiervan het slachtoffer en worden ermee gepest op school. Ze lijden hieronder, zeker als ze zien dat hun vrienden zomaar het speelgoed krijgen dat ze willen en zij niet. De consumptiemaatschappij heeft ook voordelen. Je hebt veel keuze in de winkel, er zijn veel verschillende winkelketens, zowel duurdere als goedkopere.
Vroeger dacht men vaak ‘in hokjes’ en
werd alles vanuit het kerkelijk standpunt bekeken.
We zien de samenleving nu niet meer als
godsdienstig geheel waarin alles omvat zit: onderwijs, kunst, geneeskunde,
cultuur… In onze huidige samenleving zijn dit losse schakels geworden. Iedereen
geeft zijn eigen invulling hieraan. De individuele vrijheid komt op: iedereen
is vrij op alle vlakken. Dat heeft als gevolg dat je zelf je weg moet zoeken en
tot zelfontplooiing komen. Je moet enorm veel keuzes maken en dat zorgt vaak
voor keuzestress. Alsof dat nog niet genoeg is, is alles gericht op prestaties:
de zogenaamde prestatiedruk. Dat alles maakt het leven er niet gemakkelijk op.
Maar er is verbetering op komst. Als maar vaker worden evenementen
georganiseerd die gericht zijn op het samenkomen en zo steun bieden aan elkaar.
Bijvoorbeeld bij herdenkingen van de aanslagen of studenten die in de bib
studeren omdat ze steun hebben aan hun medestudenten.
Paul
Verhaege - De gevolgen van het neoliberalisme
Paul Verhaege vertelt in zijn lezing
‘de gevolgen van het neoliberalisme’ over de gevolgen van het neoliberalisme.
Ik heb vier ideeën uit zijn lezing geplukt, die ik hieronder ga
becommentariëren.
1) “Wij
leven in een neoliberale samenleving waarin alles een product geworden is.
Bovendien gaat dit gepaard met een koppeling aan de zogenaamde meritocratie,
waarbij iedereen verantwoordelijk geacht wordt voor het eigen succes of de
eigen mislukking. Dit neoliberaal discours is dwingend aanwezig op alle
mogelijke vlakken, het bepaalt niet alleen de economie, maar ook de zorgsector,
ook het onderwijs, ook het onderzoek, ook de media. En zelfs daar stopt het
niet: het neoliberalisme heeft ondertussen onze identiteit ingekleurd, waardoor
het nagenoeg onzichtbaar geworden is.”
Ik ga hiermee akkoord, ik vind dat er in de
samenleving een soort druk is om te presteren. Dus dat je zelf voor je eigen
succes of mislukking verantwoordelijk bent. Bijvoorbeeld in het onderwijs. Er
wordt veel van de kinderen verwacht, ze worden verwacht hoge punten te halen en
actief mee te werken in de les. Maar elk kind is anders dus kan je moeilijk een
kind straffen die de leerstof niet begrijpt. Er wordt daar minder bij
stilgestaan omdat het zodanig normaal is, zoals Verhaege zei, het is
onzichtbaar geworden. Terwijl we beter wat verder kijken dan onze neus lang is
en de grond van het probleem proberen achterhalen en aanpakken.
Zelfs in de politiek komt meritocratie aan bod, dit las ik in een artikel van Knack. Verschillende partijen zetten de meritocratie in om stemmen te ronselen voor hun kiescampagne. Als ik de slogans lees vind ik dat dit een soort druk oproept. Zoals de slogan van NVA: "Beleid dat beloont wie werkt, spaart, onderneemt of investeert". Dan zou je moeten werken, sparen, ondernemen of investeren. Er wordt al direct iets op gekleefd, er vallen al mensen uit de boot omdat ze misschien werkloos zijn of niet ondernemen. Dat is jammer want uiteindelijk zou dat voor iedereen van de samenleving moeten gelden.
Zelfs in de politiek komt meritocratie aan bod, dit las ik in een artikel van Knack. Verschillende partijen zetten de meritocratie in om stemmen te ronselen voor hun kiescampagne. Als ik de slogans lees vind ik dat dit een soort druk oproept. Zoals de slogan van NVA: "Beleid dat beloont wie werkt, spaart, onderneemt of investeert". Dan zou je moeten werken, sparen, ondernemen of investeren. Er wordt al direct iets op gekleefd, er vallen al mensen uit de boot omdat ze misschien werkloos zijn of niet ondernemen. Dat is jammer want uiteindelijk zou dat voor iedereen van de samenleving moeten gelden.
Verhoye, P. (29 mei 2014). ‘Meritocratie:
onzichtbaar maar toch alomtegenwoordig in de kiescampagne’. Knack. Geraadpleegd
via http://www.knack.be
2) “Het
neoliberalisme dient zich aan als weergave van de mens zoals hij is: egoïstisch
en corrupt enkel uit op eigen voordeel en genot. Altijd in concurrentie met de
ander: survival of the fittest. Wie er anders over denkt is naïef en dom.”
Ik ga hier gedeeltelijk mee akkoord. De mens kan
wel eens egoïstisch en onbetrouwbaar zijn, maar dat hangt af van de situatie en
de persoon. Er bestaan nu eenmaal zo een mensen, maar je kan dit niet
veralgemenen. Bijvoorbeeld wanneer je in Gent of Brussel in het station loopt
en je ziet daar daklozen die bedelen voor geld ben ik niet snel geneigd om die
mensen iets te geven. Dus in die situatie ben ik eigenlijk egoïstisch. Hij zegt
ook dat mensen altijd in concurrentie gaan met de ander, maar daar heb ik mijn
vragen bij. In zekere zin kan het zijn dat mensen zich vergelijken met anderen
en misschien jaloers zijn waardoor ze beter willen zijn dan die andere. Maar
mensen kunnen evengoed samenwerken met de ander, dan werk je samen naar een
doel en is de ander geen concurrent, maar een partner of collega. In
onderstaand artikel las ik dat de mens zowel vanuit egoïsme als vanuit
altruïsme handelt. Dat betekent dat we soms mensen helpen vanuit de gedachte
zelf hiervoor beloont (geholpen) te worden. Het altruïsme is het tegengestelde
hiervan en kan bijdragen tot ons eigen geluk, bijvoorbeeld wanneer we iemand
helpen zonder te denken hiervoor iets terug te krijgen. Eigenlijk handelt een
egoïst uit onwetendheid want als hij zou begrijpen wat lijden en geluk voor
iemand anders is, zou die goed zijn voor anderen en tegelijk draagt dit bij tot
zijn eigen welzijn. Want mensen helpen betekent ook jezelf helpen omdat je
hierdoor een gevoel krijgt van welzijn.
Ricard, M. (26 januari 2015). ‘De mens egoïstisch?
Borrelpraat!’. Filosofie. Geraadpleegd via http://www.filosofie.nl
3) “Het
neoliberalisme is ronduit gevaarlijk op psychologisch vlak omdat dit systeem het
slechtste in de mens naar boven haalt en het beste onderdrukt. Dit gebeurde
vooreerst op de werkvloer, maar ondertussen ook ten volle binnen ons onderwijs,
waardoor het zelfs de nieuwe identiteit bepaalt.”
Ik ga hiermee akkoord. Volgens mij klopt het dat er
de laatste tijd meer gepest wordt, zowel op het werk als op school. We doen ons
vaker voor als iemand anders, uit angst of onzekerheid om niet gewaardeerd te
worden. Uiteindelijk kan pesten gezien worden als een teken van zwakte en
hulpeloosheid. Wanneer bijvoorbeeld werknemers op het werk gepest worden,
kunnen ze hier letterlijk ziek van worden. Ze gaan hieraan kapot en gaan met
tegenzin werken. Ik vond een artikel over een leerkracht lager onderwijs die
gepest werd op haar werk. Ze heeft hier sterk onder geleden, zowel op haar werk
als in haar privéleven. Ik vond het een heel aangrijpend verhaal en het is
jammer dat de dag van vandaag nog zo’n gruwelijke dingen gebeuren.
(1 mei 2009). “Mijn nieuwe collega’s mogen dit niet
weten”. Klasse. Geraadpleegd via http://www.klasse.be
4) “De
Pools-Britse socioloog Zymunt Bauman vat de paradox van onze tijd mooi samen: ‘Nooit
waren we zo vrij. Nooit hebben we ons zo machteloos gevoeld’. We zijn vrij,
in de betekenis dat we op religie kunnen spuwen (pas wel op met de islam en het
Jodendom), dat we op seksueel vlak zo ongeveer alles moeten uitproberen wat
vroeger verboden was, en dat we om het even welke politieke stroming mogen
aanhangen. Dat kan allemaal omdat die zaken geen enkel belang meer hebben.”
Ik ga hier volledig mee akkoord. De dag van vandaag
zijn er zodanig veel religies en politieke partijen dat we enorm veel keuze
hebben en enorm veel vrijheid. We kiezen zelf voor welke partij we stemmen,
welke religie we willen aanhangen en welke juist niet. Ik denk dat het zodanig
veel is dat mensen op een gegeven moment geen keuzes meer willen maken en geen
partij meer willen kiezen. Net als hij zegt: die zaken hebben geen enkel belang
meer. Machteloosheid wordt ook op andere vlakken aangewakkerd, bijvoorbeeld bij
aanslagen. Die worden gepleegd door extremistische groepen, daar sta je als
gewone burger machteloos tegenover. Het gevoel van machteloosheid is een gevolg
van de aanslagen. Er komen dan veel vragen bij je op: waarom doen ze zoiets? Uit
naam van wie of wat? Het machteloze gevoel kan ook een oorzaak zijn,
bijvoorbeeld mensen die zinloos geweld plegen, of vandalisme veroorzaken. Ik
vond een artikel over twee mannen die zinloos geweld pleegden. Ze waren in een
dronken toestand en hebben twee studenten verwond met een ijzeren staaf. In
deze situatie voelden de slachtoffers zich machteloos omdat de daders juist hen
hadden verwond en ze konden niets tegen hen doen.
(22 mei 2015). “Twee Gentse studenten geslagen met
ijzeren staaf in daad van zinloos geweld”. Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd
via http://www.hln.be
Neerlands Hoop - mayonaise (1974)
De zure stank is niet te harden
Net zo min als het lawaai
Dus waar ze daag'lijks deksels
Op mayonaisepotjes draaien
Als zij 's middags vijf uur vijftien
Haar hoge hielen licht
Zitten zesduizendzesendertig
Mayonaisepotten dicht
Buiten adem, nogal stinkend
Naar zweet, maar vooral azijn
Springt ze om vijf uur achtenveertig
Op haar intercitytrein
Heeft die trein dan geen vertraging
Komt ze om zes uur achttien aan
Daar de kantoren eerder sluiten
Heeft zij dat half uur moeten staan
Ze eet haar prak zonder te proeven
Die avond is het prei
Pakt de patat
En neemt er automatisch mayonaise bij
Ze gaat die avond niet naar dansles
Te moe en helemaal geen zin
Ze bladert vluchtig door de Viva
Maar er staat voor haar niks in
Vader heeft niets nieuws te melden
Ze is blij als ze naar bed toe mag
Ze ligt erin iets over elven
Morgen is het weer vroeg dag
De trein, de prikklok, de kantine
Eens per uur naar het toilet
En ondertussen
Zesduizendzesendertig deksels klem
gezet
Ze sluit steeds hetzelfde aantal
Aan de band voldoet ze goed
Een keer in de maand wat minder
Omdat ze dan wat vaker moet
Dit
lied gaat over de samenleving in 1974. Toen waren nog veel mensen tewerkgesteld
in fabrieken, tegenwoordig is dat minder omdat veel jobs vervangen zijn door
machines. Een gevolg van de industrialisering. De zanger zingt over een jonge
vrouw die in slechte omstandigheden werkte in een mayonaisefabriek (zure stank,
lawaai, lange uren …). Daarom vind ik dit lied aangrijpend, omdat het een tijd
weerspiegelt waarin dit soort werk veel voorkomend was. Wij zijn opgegroeid in
een samenleving waarin dit minder en minder voorkomt. Er zijn nog steeds
fabrieken met veel werknemers die dagelijks ook zo’n werk verrichten. Ik heb
eindeloos veel respect voor die mensen. Ik heb zelf een week vakantiejob gedaan
in een fabriek. Dat lijkt misschien simpel om aan de lopende band steeds
hetzelfde te doen, maar het vraagt veel doorzettingsvermogen. Ik was steeds op
toen ik thuis kwam. Sindsdien weet ik wat die mensen doormaken. Zelf zou ik
nooit meer in een fabriek willen werken, maar voor sommige mensen kan het een
goede manier zijn om geld te verdienen.
I Have A Dream - Dr Martin Luther King jr Speech
Ik vind
zijn speech heel krachtig en moedig. Hij wil eigenlijk een natie waarbij
iedereen gelijk is. Ongeacht de huidskleur of afkomst. Alle mensen zijn gelijk
geschapen en zijn doel is dat er geen discriminatie is tussen blanken en
zwarten. Want zoals hij het zo mooi verwoord: niemand mag beoordeeld worden op
basis van huidskleur, maar op basis van hun karakter. Binnen het onderwijs is
dat ook belangrijk, want in een multiculturele samenleving zitten blanken en
zwarten gemengd, ik vind dat dat zeker zo moet blijven. Iedereen is gelijk en
verdient gelijke kansen.
ORBIT vzw
ORBIT
vzw is een vereniging die aansluit bij de speech van Martin Luther King. Orbit
houdt zich bezig met diversiteit en migratie. Ze geven onder andere vormingen
over religie en migratie. Ze geven lezingen over omgaan met racisme, zowel
online als racistisch gedrag. Ook geven ze lezingen over solidariteit en
interculturele communicatie. Er staan vier thema’s centraal bij Orbit.
Deze zijn: effectieve aanpak van racisme, interlevensbeschouwelijke ontmoeting,
rechtvaardig migratiebeleid en samenwerking in diversiteit. Bij dat laatste
thema vond ik een interessant artikel over diversiteit op de werkvloer. De
organisatie organiseerde een campagne: ‘een goeie werknemer is een goeie
werknemer’. Ik vind dit een mooi initiatief omdat migranten op deze manier ook
aan werk kunnen geraken. Zowel de bedrijven als de samenleving halen hier
voordeel uit. Aangezien er veel vacatures niet ingevuld geraken is dat een goede
manier om die mensen aan werk te helpen.
Arm Vlaanderen
Ik vond
deze documentaire schokkend. Ik wist dat zoiets in Vlaanderen voorkomt maar om
die harde realiteit te zien was het toch even slikken. Als je het zelf goed
hebt sta je daar niet bij stil hoe anderen het hebben. Ze worden wel geholpen
door de maatschappij met een leefloon of werkloosheidsuitkering, maar toch zie
je dat het moeilijk is om rond te komen. Ze schamen zich en de stap naar
professionele hulp is vaak groot. Het doet me wel goed dat ze bij de
voedselbedeling om voedsel en brood kunnen gaan. En ze kunnen zich vaak
behelpen met tweedehands spullen en kleren. Het is bijna oneerlijk dat er
mensen zijn die het met veel minder moeten doen dan anderen, maar dat besef je
vaak pas als je het zelf doormaakt. Voor die kinderen is het ook niet
gemakkelijk als ze naar school gaan. Ze zijn vaak het slachtoffer van
pesterijen, terwijl
ze eigenlijk in een situatie verkeren waaraan ze zelf niets kunnen doen.
Campagne: samen tegen armoede
Net zag ik op televisie een spotje over de campagne
'Samen tegen armoede'. Ik vond het mooi in elkaar gestoken want het kwam nogal
confronterend over. Er worden echt letterlijk mensen voorgesteld die
opvallen (omdat ze een oranje pak dragen) tussen een groep mensen. De
mensen in het oranje pak stellen de bevolking voor die in armoede leeft. 1 Belg
op 7, 2 Belgen op 14 ... In het echte leven vallen die mensen nauwelijks op,
dit spotje toont echter aan dat het dichterbij is dan we denken.
Ik vind het echt goed dat dit op de televisie komt.
Het is een probleem van deze tijd en we mogen dat echt beseffen. De
meeste mensen kijken daar negatief naar omdat ze een gekleurd beeld
hebben van mensen in armoede. Een beeld dat vaak onjuist is. Ik heb eens
een kijkje genomen op de website www.samentegenarmoede.be, ik zag er onder
andere zeven verhalen van mensen die thuis zijn in die 'wereld' en
die al langer bezig zijn met zaken rond armoede. Er staan ook vijf
zaken opgesomd die je kan ondernemen om mensen in armoede te steunen.
Enkele voorbeelden: een gift doen (vrije bijdrage storten), helpen als
vrijwilliger bij een van de 3 jaarlijkse acties, campagnemateriaal kopen
op de webshop ... Het kan dus al een klein gebaar zijn, maar daar help je die
mensen al een stap mee vooruit.
Dirk
De Wachter - Hoe maken we van onze maatschappij een samenleving?
Dirk De Wachter heeft het in zijn lezing over hoe we van onze maatschappij een samenleving kunnen maken. Het feit is dat onze samenlevingen verstedelijken, iedereen is obsessioneel op zoek naar geluk als doel van het leven. Hiernaar zoeken leidt tot grote problemen, de mensen geloven in een soort maakbaarheid van geluk. Dit kan uit de hand lopen want mensen willen tegenwoordig niets liever dan gelukkig zijn. Ik herken dat bij mezelf. Hoe vaak ik al niet gedacht heb in mindere periodes, “waarom kan ik niet gewoon gelukkig zijn?”. De gemiddelde mens zou een 7,9 op 10 geven op de schaal van richter. Veel mensen geven de illusie van gelukkig te zijn en maken dit ook duidelijk via sociale media. Mensen die niet gelukkig zijn hebben het daar moeilijk mee, ze denken dan dat ze mislukt zijn en dat het hun eigen schuld is.
Nochtans
is ongelukkig zijn in het leven onvermijdelijk. Ik heb de indruk dat daar een
taboe rond hangt, dat dit in de dagelijkse omgang wordt weggeduwd. Het ideale
is om een klein beetje ongelukkigheid in je leven toe te laten, het is normaal
eens ongelukkig te zijn. Maar het is een kunst om het te accepteren. Het beste
is dan dat je er met iemand over kan praten. Hoe geneigd we ook zijn om dat te
denken: er bestaan geen normale mensen. Er bestaan geen mensen zonder verdriet,
zonder littekens, zonder lastigheid, zonder donker kantje … Iedereen wordt
vroeg of laat met verlies geconfronteerd wat zorgt voor verdriet, wat littekens
kan achterlaten, wat grote gevolgen kan hebben. Ook ik heb al veel verdriet
gehad omwille van verlies. Het overkomt veel mensen, zonder dat er veel over
gepraat wordt.
Vaak
gaan we ons ‘verdoven in leukigheden’. Maar eens er een probleem opduikt,
stoten we op de vraag naar de zin van het leven. Of misschien zelfs de
zinloosheid van het leven? Ik kom even terug op het ‘gelukkig zijn’, vaak
verlangen we naar iets om gelukkig zijn te ervaren. Verlangen is heel
belangrijk. Ik merk dat ook bij mezelf, ik kan daarop steunen als ik
bijvoorbeeld een mindere dag heb. Dat verlangen doet je weer zin krijgen in het
leven. Vorig jaar, in het zesde middelbaar, hadden we het in de les godsdienst
over gelukkig zijn: wat betekent dat voor jou? Toen heb ik geantwoord dat
gelukkig zijn vooral iets is wat je in het hier en nu beleeft, genieten van de
kleine dingen. Maar mijn visie hierover is ondertussen veranderd. Het klinkt
mooi ‘genieten van de kleine dingen’, maar uiteindelijk als je geniet van de
kleine dingen, verlang je ondertussen al opnieuw naar iets anders. Misschien
onbewust. Ik ga niet zeggen dat het altijd zo is, maar toch vaak.
Het
verlangen dreigt verloren te gaan, maar het proces om iets te bereiken is vaak
belangrijker dan wanneer je iets bereikt hebt. In onze huidige maatschappij
willen we iets meteen, zonder eerst het proces te doorlopen. Ik denk dat het
een soort vicieuze cirkel is. Vanaf we iets hebben, start de cirkel opnieuw.
Het proces (verlangen) ernaartoe is iets belangrijks. Tegenwoordig willen we
alsmaar sneller iets onmiddellijk, waardoor het proces ernaartoe korter wordt
en dus het verlangen ook. Dit kan misschien een van de oorzaken zijn van het
toenemende aantal depressies. Bovendien kan je van het proces (hoe lastig het
soms ook is) veel bijleren en is de vreugde groter als je er eerst moeite hebt
voor gedaan dan meteen het resultaat te krijgen.
Rijnlands model
Ik vind het Rijnlands model goed omdat het ervoor zorgt dat we in België een goed uitgebouwd vangnet hebben op vlak van sociale zekerheid. Hiertegenover staat natuurlijk een hogere belastingdruk, wat minder is. Maar het geld moet ergens vandaan komen. Dat de overheid zich actief bezig houdt met milieu, ruimtelijke ordening, sociale vraagstukken en onderwijs is op zich al een goede zaak. In verband met onderwijs probeert de overheid te zorgen voor kwalitatief hoog onderwijs waartoe iedereen toegang heeft. Dit vind ik zeer positief want dat wil zeggen dat in België het onderwijs voor iedereen toegankelijk is, ongeacht naar welke school je gaat, de kwaliteit zal overal gelijk zijn. Terwijl bij Anglosaksische landen de prijs en kwaliteit van universiteit kunnen verschillen. Bij het Angelsaksische model, komt de overheid zo weinig mogelijk tussen. Dit model wordt ook het neoliberalisme genoemd (zie bespreking Paul Verhaege).
Bond zonder Naam
Bond
zonder Naam, bij mij vooral gekend voor zijn spreuken. Ik vond er onlangs nog
eentje die ik tof vond: “elke wijze uil begon ooit als uilskuiken.” In eigen
woorden: wijsheid groeit met de jaren. Maar minstens zo belangrijk: wat doet
Bond zonder Naam? Ze doen verschillende projecten, waaronder de
gemarginaliseerde mens opnieuw in de maatschappij brengen. Dat op zich vind ik
al een mooi initiatief. Gevangenen worden al te vaak vergeten en het is goed
dat zij hier aan werken. Hun spreuken zijn hun uithangbord van een breed aantal
projecten, en hun eerste spreuk ‘Verander de wereld, begin met jezelf’ verwijst
naar deze projecten. Ze willen aan meer verbondenheid en solidariteit werken,
wat ik een zeer goed initiatief vind. Daarnaast doen ze acties en campagnes
rond eenzaamheid (wat volgens mij in België een groot taboe is!) en
(ex)gevangenen, ook interlevensbeschouwelijke thema’s komt aan bod. Ik wist
niet dat achter Bond zonder Naam zoveel initiatieven leefden.
En bovendien werken hier enkel vrijwilligers (meer dan 1.000 mensen).
En bovendien werken hier enkel vrijwilligers (meer dan 1.000 mensen).
Living
Values
Deze vorm van onderwijs is mijn ultieme
droom van onderwijs, het komt overeen met mijn beeld van hoe het ideale
onderwijs eruit ziet. Maar tegelijk denk ik dat dit nogal onrealistisch is. Het
concept is prachtig: elk kind is uniek en kan de bijzondere waarden die hij/zij
in zich draagt ontdekken. Dat elk kind zijn of haar eigen weg uitstippelt, een
eigen bijzondere weg. Ze leren om respect te hebben voor zichzelf en van
zichzelf te houden. De lesactiviteiten zouden kinderen stimuleren zonder
oordeel naar zichzelf/anderen te kijken. Het klinkt heel mooi, maar ik denk dat
het moeilijk is om kinderen dit aan te leren. Op zich is het niet slecht, maar
door hetgeen ze meemaken zullen ze indrukken opdoen en automatisch oordelen.
Dat is iets dat je van school uit moeilijk kan sturen. Ook krijgen ze van thuis
uit waarden en oordelen mee via hun opvoeding, vaak zonder dat de ouders dit
beseffen. De beschrijving op de site lijkt mij één van het ideale kind. Maar
elk kind heeft zijn sterktes en zwaktes en zal dus nooit aan die
‘verwachtingen’ voldoen. Een poging tot lijkt me zeker haalbaar.
Héél interessant allemaal!
BeantwoordenVerwijderenNog iets om over na te denken: samen-leven wordt ook alsmaar moeilijker omdat er weinig ritme, regelmaat, herhaling van dingen in de tijd meer is. Terwijl ritme aan de basis van het leven zelf ligt! Vreemde uitspraak? Neen hoor. Denk maar aan onze hartslag, onze ademhaling, de menstruatiecyclus, spijsvertering, celvernieuwing, enz. Als er een ritme in ons lichaam verstoord geraakt, kan dat ernstige gevolgen hebben. Of op grotere schaal: dag en nacht, eb en vloed, het weerkeren van de seizoenen, het omwentelen van de planeten, enz. Best dat die hun ritme blijven volgen, toch? Ritme geeft dus houvast en rust. Maar in ons dagdagelijks leven is er tegenwoordig nauwelijks nog ritme te vinden. We staan niet meer samen op als de zon opkomt en gaan niet meer samen slapen, want door de komst van elektriciteit en verlichting zijn we bezig wanneer we willen. Shoppen kunnen we ook op zondag en internetshoppen zelf 's nachts. We kijken ook niet meer samen tv door al die vooraf- en achterafbekijkfuncties. Veel kerkelijke of jaarfeesten zijn in de vergeethoek aan het geraken waardoor we ook minder op gezette tijden samenzijn. En terwijl ik winterse pompoensoep eet, kan het zijn dat jij zomerse aardbeien smult. Zo zijn er nog veel voorbeelden op te noemen. Door al deze mogelijkheden van onze 'moderne samenleving' wordt er minder samengeleefd, omdat al onze ritmes door elkaar lopen. Dat terwijl de mens eigenlijk hunkert naar ritme omdat het de basis van zijn bestaan is. Zoals de menstruatiecycli bij vrouwen die in stamverband samenleven vanzelf gelijk beginnen lopen.
Dankjewel voor je reactie! Het is zeker en vast iets om bij stil te staan. Ik denk dat het klopt wat je zegt. Het is inderdaad zo dat onze ritmes alsmaar meer door elkaar lopen, waardoor het samenleven moeilijker wordt. Ik kan me voorstellen dat mensen die nachtwerk doen het moeilijk hebben omdat hun ritme volledig verstoord is. Daarnaast heb ik het gevoel dat de seizoenen verschuiven omdat ik denk dat het winter is, terwijl die normaal pas op 21 december begint. De komst van de verlichting vind ik positief, omdat je dan de mogelijkheid hebt om 's avonds nog te werken want in de herfst/winter is het al vroeg donker. De andere voorbeelden die je opsomde tonen inderdaad aan dat door de komst van onze moderne samenleving ons samenleven is afgenomen. Dat vind ik jammer, ik denk dat veel mensen niet beseffen wat de impact daarvan is op ons samenleven. Gelukkig komen de mensen nog samen om kerst en nieuwjaar te vieren. Jouw reactie heeft mij (en waarschijnlijk ook andere lezers) tot nieuwe inzichten gebracht. Het is iets waar ik mijn verdere leven aan zal terugdenken. Dankjewel.
VerwijderenDag Hanne, interessante informatie. Zeker Paul Verhaegen, is toch wel zeer toonaangevend op dit moment. Ik wil even ingaan op de situatie van de vrouw in de mayonaisefabriek dd 1974 en jouw eigen ervaringen in de fabriek. We vergeten inderdaad wel eens dat er nog heel wat mensen zijn die behalve geld verdienen, weinig andere zingeving uit hun arbeid kunnen halen. Ik zou hier niet alleen verwijzen naar de echte fabrieksarbeid, want daar is vaak nog sprake van collegialiteit als zingever. Ik denk vooral aan veel nieuwe manieren en vormen van werken, zoals de flexijobs waardoor het voor mensen onmogelijk wordt om een deftig inkomen op te bouwen. Veel verkopers en verkoopsters worden enkel in het weekend aan het werk gezet en voor de rest op zeer wisselende momenten, maar kunnen dat dan niet combineren met een andere job, waardoor ze weinig verdienen, nauwelijks contact hebben met collega's, geen structuur in hun leven,...
BeantwoordenVerwijderenDag Annick, ik denk dat ik de vergelijking tussen de fabriek en de 'mayonaise'-tekst vanuit mijn eigen ervaring heb bekeken omdat ik aan die fabriekservaring hard werken koppelde en wegens de korte ervaring geen echte band heb kunnen opbouwen met collega's. Die collega's kunnen inderdaad ook zin geven in je leven, zoals je suggereerde. Ik had er op die manier nog niet over nagedacht. Omdat ik contact met andere mensen belangrijk vind, en dit ook in werksituaties, vermoed ik dat het werken in een flexi-job mij zwaarder zou vallen dan oorspronkelijk gedacht omdat je ook aanhaalt dat dit een grote invloed heeft op het sociaal leven, de structuur in je leven, en een minimaal contact met collega's. Alvast dank voor je inbreng hiervoor. Ik zal nu dubbel nadenken eer ik aan zo een job zou beginnen.
Verwijderen